شیر انبساط کولر برلیانس

***ما را در ترب دنبال کنید***

❄️ شیر انبساط کولر برلیانس: نقشی کلیدی در خنکای کابین
سیستم تهویه مطبوع خودرو، به خصوص در مدلهای برلیانس H330، H320، H220، H230 و V5، برای ایجاد هوای خنک و مطبوع در داخل کابین به چندین قطعه اصلی نیاز دارد. یکی از این اجزای حیاتی و کمتر شناخته شده، شیر انبساط کولر (Expansion Valve) است.
شیر انبساط کولر برلیانس معمولاً در ابتدای اواپراتور (پنل داخلی کولر) قرار میگیرد، وظیفهای بسیار مهم در تنظیم جریان مبرد و تبدیل آن از حالت مایع پرفشار به پودر گاز کمفشار را بر عهده دارد و نقشی اساسی در فرآیند خنکسازی ایفا میکند.
بدون عملکرد صحیح شیر انبساط، سیستم کولر خودرو یا بیش از حد سرد میشود (یخزدگی اواپراتور) و یا به اندازه کافی خنک نمیکند. در این مقاله به طور جامع به بررسی شیر انبساط کولر در خودروهای برلیانس، شامل عملکرد، علائم خرابی، و نکات مهم برای خرید و تعویض آن خواهیم پرداخت.
💡 شیر انبساط کولر برلیانس چیست و چگونه کار میکند؟
شیر انبساط کولر برلیانس یکی از چهار جزء اصلی در چرخه تبرید (خنکسازی) سیستم تهویه مطبوع خودرو است. وظیفه اصلی آن کاهش فشار و دمای مبرد مایع و کنترل میزان ورود آن به اواپراتور است.
عملکرد شیر انبساط کولر برلیانس در چرخه خنکسازی:
- مبرد مایع پرفشار: گاز مبرد پس از فشرده شدن توسط کمپرسور و دفع گرما در کندانسور (رادیاتور کولر)، به حالت مایع با فشار و دمای بالا تبدیل میشود.
- عبور از شیر انبساط: این مایع پرفشار وارد شیر انبساط میشود. شیر انبساط دارای یک روزنه بسیار کوچک و دقیق (اوریفیس یا سوزن) است. هنگامی که مبرد مایع از این روزنه عبور میکند، ناگهان دچار افت فشار شدید میشود.
- انبساط و کاهش دما: با کاهش ناگهانی فشار، مبرد منبسط شده و به صورت پودر یا مخلوطی از مایع و گاز با دمای بسیار پایین از شیر انبساط خارج میشود. (این پودر گاز شبیه به اسپری شدن مایع از یک افشانه است.)
- ورود به اواپراتور: مبرد کمفشار و بسیار سرد وارد اواپراتور (بخار کننده) میشود که در داخل داشبورد خودرو قرار دارد. در اواپراتور، مبرد با جذب گرمای هوای داخل کابین، تبخیر شده و باعث خنک شدن هوا میشود.
- کنترل جریان (ترموستاتیک): شیر انبساطهای مورد استفاده در خودروها معمولاً از نوع ترموستاتیک (Thermostatic Expansion Valve – TXV) هستند. این شیرها دارای یک حسگر دما (بالب) هستند که دمای گاز مبرد خروجی از اواپراتور را پایش میکند. بر اساس دمای دریافتی، شیر به صورت خودکار باز یا بسته میشود تا مقدار صحیح مبرد وارد اواپراتور شود و از یخزدگی آن جلوگیری کرده و راندمان خنککنندگی را حفظ کند.
💥 علائم خرابی شیر انبساط کولر برلیانس
خرابی شیر انبساط کولر برلیانس میتواند به روشهای مختلفی بر عملکرد کولر خودروی شما تأثیر بگذارد. تشخیص صحیح این علائم برای جلوگیری از آسیبهای بیشتر به سیستم ضروری است:
- کاهش محسوس سرمای کولر:
- این شایعترین علامت است. اگر کولر خودروی برلیانس شما دیگر مانند قبل خنک نمیکند، یا فقط باد نیمهخنک یا حتی گرم تولید میکند، ممکن است شیر انبساط به درستی کار نکند. این اتفاق زمانی میافتد که شیر به طور کامل باز نشود و اجازه ندهد مقدار کافی مبرد وارد اواپراتور شود.
- یخزدگی اواپراتور یا لولههای کولر (برفک زدن):
- این علامت معمولاً نشاندهنده این است که شیر انبساط بیش از حد باز مانده است. در این حالت، مبرد زیادی وارد اواپراتور شده و به دلیل افت دمای بیش از حد، رطوبت موجود در هوا روی سطح اواپراتور یخ میزند. این یخزدگی میتواند جریان هوا را مسدود کرده و در نهایت باعث کاهش سرمای خروجی از دریچهها شود.
- همچنین ممکن است لولههای ورودی یا خروجی شیر انبساط (مخصوصاً لوله فشار پایین) برفک بزنند.
- کارکرد بیش از حد کمپرسور:
- اگر شیر انبساط مسدود شده یا به درستی باز نشود، کمپرسور باید سختتر کار کند تا بتواند فشار لازم را برای عبور مبرد از شیر تأمین کند. این امر باعث میشود کمپرسور برای مدت طولانیتری روشن بماند (دائماً درگیر باشد) که به معنای استهلاک بیشتر کمپرسور و مصرف سوخت بالاتر است.
- نوسان سرمای کولر (سرد و گرم شدن متناوب):
- در برخی موارد، شیر انبساط ممکن است به صورت متناوب باز و بسته شود یا در تنظیم جریان دچار مشکل شود. این حالت باعث میشود سرمای کولر متناوباً کم و زیاد شود.
- فشار غیرعادی در گیجهای سیستم کولر:
- در صورت بررسی توسط تکنسین کولر، ممکن است فشار در خطوط فشار بالا یا پایین سیستم خارج از محدوده نرمال باشد.
- فشار پایین در خط مکش (فشار پایین) و بالا در خط دهش (فشار بالا): میتواند نشاندهنده گرفتگی یا نیمهبسته ماندن شیر انبساط باشد.
- فشار بالا در خط مکش و پایین در خط دهش: میتواند نشاندهنده بیش از حد باز ماندن شیر انبساط باشد.
- در صورت بررسی توسط تکنسین کولر، ممکن است فشار در خطوط فشار بالا یا پایین سیستم خارج از محدوده نرمال باشد.
دلایل خرابی شیر انبساط کولر برلیانس:
- گرفتگی (مسدود شدن): ذرات آلودگی، رطوبت یا برادههای فلز (ناشی از خرابی کمپرسور) میتوانند روزنه کوچک شیر انبساط را مسدود کنند.
- خوردگی یا فرسودگی: با گذشت زمان و استفاده مداوم، اجزای داخلی شیر ممکن است دچار خوردگی یا فرسودگی شوند.
- خرابی حسگر دما (بالب): اگر بالب حسگر دما که بر روی لوله خروجی اواپراتور نصب میشود، آسیب ببیند یا به درستی کار نکند، شیر نمیتواند جریان مبرد را به درستی تنظیم کند.
- نصب نادرست: نصب غیراصولی میتواند به شیر آسیب رسانده و در عملکرد آن اختلال ایجاد کند.
🔧 تعویض شیر انبساط کولر برلیانس: کاری تخصصی!
تعویض شیر انبساط کولر برلیانس در خودروهای برلیانس (مانند H330، H320) یک کار کاملاً تخصصی است و به هیچ عنوان توصیه نمیشود که توسط افراد غیرمتخصص یا بدون تجهیزات لازم انجام شود. دلایل این امر عبارتند از:
- نیاز به تخلیه و شارژ گاز مبرد: سیستم کولر حاوی گاز مبرد تحت فشار بالا است. قبل از باز کردن هر یک از قطعات، گاز مبرد باید با استفاده از دستگاه مخصوص و به صورت ایمن تخلیه شود. پس از تعویض شیر، سیستم باید مجدداً وکیوم (خلا) شده و با مقدار دقیق گاز مبرد و روغن کمپرسور شارژ شود. انجام این کار بدون دستگاههای مخصوص بسیار خطرناک است.
- موقعیت قرارگیری: شیر انبساط معمولاً در نزدیکی اواپراتور قرار دارد که در اکثر خودروها، دسترسی به آن نیازمند باز کردن بخشهایی از داشبورد، کنسول مرکزی یا حتی کاور موتور است. این کار نیاز به دقت و تجربه دارد تا به سایر قطعات داخلی خودرو آسیب نرسد.
- اتصالات و اورینگها: لولههای مبرد با اتصالات خاص و اورینگهای (O-Ring) آببندی میشوند. این اورینگها باید در هنگام نصب مجدد تعویض شوند و با روغن مخصوص آغشته گردند تا از هرگونه نشتی جلوگیری شود.
- وکیوم و نشتیابی: پس از نصب شیر جدید و اتصال لولهها، سیستم باید برای مدت زمان کافی (معمولاً ۱۵ تا ۳۰ دقیقه) وکیوم شود تا تمام هوا و رطوبت از آن خارج گردد. سپس باید سیستم به دقت از نظر نشتی توسط دستگاه نشتیاب یا اسپری مخصوص، بررسی شود.
- نوع شیر انبساط: برلیانس مدلهای مختلفی دارد (H330، H320، H220، H230، V5). شیر انبساط برای هر مدل ممکن است دارای تفاوتهای جزئی در ابعاد، اتصالات یا ظرفیت باشد. اطمینان از خرید قطعه مناسب برای مدل دقیق خودروی شما ضروری است.
مراحل کلی تعویض شیر انبساط کولر برلیانس (برای اطلاع بیشتر):
- تخلیه گاز مبرد توسط دستگاه مخصوص.
- جدا کردن باتری (برای ایمنی).
- دسترسی به محل شیر انبساط (باز کردن بخشهایی از داشبورد/کاور موتور).
- جدا کردن لولههای ورودی و خروجی از شیر انبساط.
- خارج کردن شیر انبساط معیوب.
- نصب شیر انبساط جدید و اطمینان از قرارگیری صحیح اورینگهای نو و آغشته به روغن.
- اتصال مجدد لولهها و سفت کردن اتصالات.
- وکیوم کامل سیستم برای حذف هوا و رطوبت.
- شارژ مجدد سیستم با مقدار صحیح گاز مبرد و روغن کمپرسور.
- تست عملکرد کولر و نشتیابی نهایی.
🛒 راهنمای خرید شیر انبساط کولر برلیانس
برای خرید شیر انبساط کولر برلیانس، به نکات زیر توجه کنید:
- مدل دقیق خودرو: حتماً مدل دقیق برلیانس خود (مانند H330، H320، H220، H230، V5) و سال ساخت آن را به فروشنده اعلام کنید. در برخی موارد، شیر انبساط بین مدلهای مختلف برلیانس مشترک است (به عنوان مثال، برای سری ۲۰۰ و ۳۰۰).
- کیفیت و اصالت: شیر انبساط یک قطعه بسیار دقیق و حساس است. استفاده از قطعات بیکیفیت و غیراستاندارد میتواند به سرعت منجر به خرابی مجدد یا آسیب به سایر اجزای گرانقیمتتر سیستم کولر (مانند کمپرسور) شود. به دنبال قطعات اصلی (OEM) یا برندهای معتبر افترمارکت باشید.
- فروشگاه معتبر: برای جلوگیری از خرید قطعات تقلبی، از فروشگاههای لوازم یدکی معتبر برلیانس، نمایندگیهای مجاز سایپا یا پارس خودرو، یا فروشگاههای آنلاین دارای نماد اعتماد الکترونیکی و سابقه خوب خرید کنید.
❓ سوالات متداول کوتاه در مورد شیر انبساط کولر برلیانس
۱. شیر انبساط کولر برلیانس کجا قرار دارد؟ معمولاً در نزدیکی اواپراتور (پنل داخلی کولر) و داخل داشبورد خودرو قرار میگیرد.
۲. آیا کم بودن گاز کولر همانند خرابی شیر انبساط، باعث باد گرم میشود؟ بله، هر دو مورد میتوانند منجر به کاهش سرمای کولر شوند، اما تشخیص دقیق نیاز به بررسی تخصصی دارد.
۳. چرا شیر انبساط ممکن است یخ بزند؟ اگر بیش از حد باز بماند و مبرد زیادی وارد اواپراتور شود، باعث افت دمای شدید و یخزدگی رطوبت میشود.
۴. آیا شیر انبساط کولر برلیانس کار آسانی است؟ خیر، این یک کار کاملاً تخصصی است که نیاز به ابزار و دانش کافی برای تخلیه، نصب و شارژ سیستم دارد.
۵. آیا شیر انبساط برلیانس H330 با H320 یکی است؟ بله، معمولاً شیر انبساط برای مدلهای H330، H320، H220 و H230 یکسان است، اما همیشه هنگام خرید، تطابق با مدل دقیق خودرو را بررسی کنید.
🏁 نتیجهگیری: خنکای مطبوع در برلیانس با مراقبت از شیر انبساط
شیر انبساط کولر برلیانس، اگرچه قطعهای کوچک است، اما نقش حیاتی در تنظیم دقیق جریان مبرد و کارایی سیستم تهویه مطبوع خودرو ایفا میکند. این قطعه، کلید تبدیل مبرد پرفشار به پودر گاز بسیار سرد است که سپس در اواپراتور گرمای کابین را جذب کرده و هوای خنک تولید میکند.
علائمی مانند کاهش سرمای کولر، یخزدگی لولهها یا اواپراتور، و کارکرد طولانی کمپرسور میتوانند نشاندهنده خرابی این قطعه باشند.
تعویض شیر انبساط، یک فرآیند تخصصی است که نیاز به تخلیه گاز، دسترسی به اواپراتور و شارژ مجدد سیستم توسط تکنسین ماهر دارد. با انتخاب شیر انبساط با کیفیت و مراجعه به تعمیرکاران متخصص، میتوانید از عملکرد بهینه و خنکای مطبوع کولر برلیانس خود اطمینان حاصل کنید و تجربه رانندگی دلپذیری را در گرمترین روزهای سال داشته باشید.


نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.